عنوان رویداد:
دانشگاه حکیم سبزواری
تاریخ برگزاری : 02 خرداد 1402
بحران های زیست محیطی موجود در ایران از جمله کمبود بارش، خشک شدن رودها، تالاب ها و دریاچه ها باعث بروز مخاطرات و آسیب پذیری طبیعی و انسانی شده است. در این میان خشک شدن دریاچه ارومیه به عنوان یک بحران ملی می تواند در ایجاد مشکلات و مخاطرات طبیعی و انسانی نقش مهمی را بازی کند. در این مقاله به بررسی عوامل موثر در خشکی دریاچه ارومیه و مخاطرات و آسیب پذیری طبیعی و انسانی ناحیه پیرامو و...
سگ اهلی، گونه‌ای اشتقاق یافته از گرگ خاکستری است که بین 20 الی 40 هزار سال پیش با همزیستی در کنار انسان به وجود آمده‌است. از طرفی سگ اهلی در عین زندگی آزاد در کنار جوامع انسانی، به دلیل برخورداری از حمایت عاطفی و غذارسانی انسان، علاوه بر موفقیت بالا در تولید مثل و ازدیاد نسل غیر عادی، به زیستگاه های طبیعی نیز راه یافته است. عدم کنترل رفتار و افزایش جمعیت سگ‌های اهلی در محیط‌ها و...
مناطق حفاظت شده برای اهداف متعدد از جمله حفاظت از تنوع زیستی، بهبود معیشت جوامع بومی و توسعه گردشگری مدیریت می شوند. با این حال، شواهد روشنی وجود ندارد که رویکردهای حاکمیتی در اداره مناطق حفاظت شده برای دستیابی به این اهداف موثر باشند. در این پژوهش ما به طور کمی پژوهش های صورت گرفته در زمینه حکمرانی مناطق حفاظت شده را با استفاده از رویکرد علم سنجی بررسی کردیم تا روند مطالعات در و...
با افرایش روز افزون خرید و فروش آنلاین حیات وحش در بستر فضای مجازی به عنوان حیوانات خانگی این برداشت ناپایدار اثرات منفی را بر جمعیت های مختلف گونه ها اعمال می کند. در حالی که طیف وسیعی از این تجارت بر روی گونه ها مختلف پستاندار خزنده دوزیست و پرنده تا امروز در بستر مجازی شناسایی شده اند انجام تحقیقات گسترده جهت شناسایی طیف کاملی از بسترهای مجازی که خرید فروش غیر قانونی حیات و و...
مشخص کردن محدوده گونه میتواند به عنوان یک ابزار بسیار مهم در مطالعات حفاظتی استفاده شود. اما به دلیل تراکم ناکافی داده‌ها، چندضلعی‌های محدوده گونه ممکن است ناصحیح باشند و نتوانند تمامی قلمرو واقعی گونه را نشان دهند. در این مطالعه برای دو گونه پازن (Capra aegagrus) و پلنگ (Panthera pardus) در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی که مطابق لیست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از منابع طبیعی و...
سگ های اهلی (Canis lupus familiaris) که توزیعی تقریبا جهانی دارند، به عنوان شکارچیان یا رقبای اصلی گونه های بومی می توانند اثرات مضری بر حیات وحش داشته باشند و این اثرات در زیستگاه هایی که توسط انسان تکه تکه شده اند بسیار -مهم است. همه ی انواع سگ های خانگی می توانند با حیات وحش تعامل داشته باشند و اثرات منفی شدیدی بر تنوع زیستی بگذارند. آن ها بازدیدکنندگان و...
ارزیابی وضعیت حفاظتی و به استناد آن تدوین برنامه های مدیریتی برای گونه قوچ و میش و مجموعه پارک ملی گلستان نیاز به نظارت دقیق بر تغییرات جمعیت دارد. طبق برآورد اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) جمعیت قوچ و میش اوریال (Ovis vignei) در جهان حدود ۳۰ هزار راس است. با توجه به آخرین سرشماری جمعیت این گونه، در حال حاضر در پارک ملی در حدود ۹ هزار راس و برابر با یک سوم جمعیت جهانی و...
احداث جاده در درون مناطق حفاظت شده و به دنبال آن ترافیک ایجاد شده به واسطه افزایش تردد خودروها دو عامل اصلی تهدید کننده تنوع زیستی در جهان محسوب می شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسی مناطق داغ تلفات جاده ای حیات وحش در منطقه حفاظت شده پریشان است. در این مطالعه با توجه به اطلاعات موجود اداره حفاظت محیط زیست ، با کمک از محیط بانان با تجربه و پایش های میدانی در شعاع 50 متری از دو سمت و...
با پیشرفت جوامع و عطف توجه جامعه بین المللی به خطراتی که موجب آسیب به محیط زیست می گردد، اقدامات پراکنده بسیاری در جهت پیشگیری و مقابله با خطرات محیط زیستی در نقاط مختلف جهان صورت گرفت و با دخیل شدن موضوعاتی همچون حق بشر بر محیط زیست، امنیت، صلح جهانی و دیگر مواردی از این قبیل این امر در مسیر انسجام و تحول جهانی قرار گرفت. مقصود از این پژوهش بررسی قوانین و مقررات داخلی و بین ال و...
سگ ها به عنوان فراوان ترین گوشت خوران روی زمین مشکلاتی را برای حیات وحش به وجود آورده اند.سالانه هزاران گونه جانوری از تخم و جوجه پرندگان تا انواع خزندگان و جوندگان و پستانداران گیاهخوا ر و گوشتخواران بزرگ جثه قربانی این سگ ها می شوند. در این مقاله به منظور کنترل جمعیت آن ها راهکارهایی ارائه شده است ، رویکرد اتخاذ شده رویکرد مشارکتی و چندجانبه باشد تا بتواند ابعاد مختلف این موض و...
نابودی زیستگاه ها، به عنوان یکی از مهمترین عوامل تهدید حیات وحش بوده و بخش مهمی از انقراض گونه ها به دلیل تخریب زیستگاه صورت گرفته است. حفظ زیستگاه یکی از مهمترین فاکتورها در جهت حفاظت از گونه ها می باشد. این مطالعه با هدف تعیین مطلوبیت زیستگاه گونه جبیر وعوامل مؤثر بر حضور آن در پناهگاه حیات وحش دره انجیر طی سال های 1400 لغایت 1401 با روش مدلسازی حداکثر آنتروپی و به کمک نرم ا و...
امروزه یکی از عوامل تهدید کننده تنوع زیستی تخریب زیستگاه ها است. از این رو تعیین پراکنش و ارزیابی مطلوبیت زیستگاه می تواند گام مهمی برای حفاظت و مدیریت گونه ها باشد. مدیریت و حفاظت درست از گونه ها تنها با آگاهی از نیاز های زیستی و بررسی وضعیت محیطی آن ها امکان پذیر است. دارکوب سانان به عنوان گونه های چتر تاثیر بسزایی بر سایر گونه های جنگل زی دارند. مقاله حاضر مروری بر مطالعات ا و...
از دیرباز تاثیر بلایای طبیعی بر شکل‌گیری و تغییرات تنوع‌زیستی جهانی مورد توجه محققان بوده است. در طی چند دهه آینده بر شدت و فراوانی وقوع اینگونه بلایا بدلیل تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی افزوده میشود. مقاله حاضر به بررسی پيامدهاي خشکسالی بر تنوع گونههای گیاهی در سه سطح فرد، گونه و اكوسيستم می‌پردازد. در شرايط خشكسالي تركيب گونه‌اي جوامع تغيير نموده و گونه‌هايي كه تحمل پذيري بي و...
آگاهی از عوامل موثر بر مطلوبیت زیستگاه گونه‌ها و محدوده پراکنش زیستگاههای مطلوب اهمیت اساسی در برنامهریزی به منظور مدیریت و حفاظت پویا و پایدار گونه‌ها و نتیجتا حفظ توازن در روابط اکولوژیکی زیستگاه دارد. با توجه به عدم بررسی و پژوهشهای میدانی در مورد وضعیت‌بوم شناسی گونه تشی و خصوصیات منحصربه فرد در وجوه ریخت‌شناسی، رفتار‌شناسی و نیز طیف تاثیرات گونه، بر پایداری وضعیت‌بوم‌شنا و...
مشارکت مردم در حفاظت از تنوع زیستی،یکی از آخرین و موثرترین راهبردهای مدیریت پارکهای ملی و مناطق حفاظت شده محسوب می شود.در این مقاله کوشش گردیده است با استفاده از منابع گوناگون و تجربیات میدانی نگارنده،چرایی مشارکت مردم در مدیریت و حفاظت محیط زیست از دیدگاههای مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مدیریت محیط زیستی تبیین گردد. سپس مولفه های اساسی شکل گیری مشارکت پایدار مردم در حفاظت ا و...
جنگل‌های هیرکانی خزر کمربند سبزی از جنگل‌های برگ‌ریز عمدتاً معتدل است که در دامنه‌های شمالی رشته کوه البرز در امتداد مرزهای جنوبی دریای خزر امتداد یافته است که دارای تنوع زیادی از گونه های گیاهی با خواص دارویی، معطر، ادویه و آرایشی است. هدف از این مطالعه ارائه ترکیب تنوع زیستی گونه های گیاهی جنگل هیرکانی استان گلستان و بررسی پراکنش گیاهان دارویی این منطقه با رویکرد ارائه راهکار و...
آگاهی مردم نسبت به عوارض جانبی داروهای شیمیایی باعث افزایش علاقه انسان ها به گیاهان دارویی و استفاده از آن ها برای درمان امراض و مشکلات خود شده است. گیاهان دارویی یکی از مهمترین عناصر تنوع زیستی در سراسر جهان هستند. گیاه دارویی به هر گیاهی گفته می شود که در یک یا چند اندام خود حاوی موادی باشد که می توان از آنها برای اهداف درمانی استفاده کرد و یا پیش ساز سنتز داروهای مفید است. ه و...
محیط زیست موضوعی مهم و میان رشته ای است که از جنبه های گوناگون در زندگی مردمان یک جامعه مؤثر است. حفاظت از محیط زیست باید از کودکی در اذهان کودکان جای گیرد و تا نوجوانی و جوانی رشد داده و نهادینه شود. اندیشه، آگاهی، بینش و رفتار دانش آموزان در زمینه گردشگری در مناطق حفاظت شده و پارک های ملی، نیازمند ارتقاء و تغییر است. بسیاری از تحقیقات به حق به مباحث مهم توسعه، ترویج و آموزش م و...
پارک ملی گلستان تنها زیستگاه امن باقی‌مانده برای دو گونه از سه گونه گوزن موجود در ایران یعنی مرال و شوکا است. هدف از انجام این پژوهش ارائه جزئیات ویژگی‌های زیستی و زیستگاهی مرال و شوکا با توجه به ویژگی های زیستگاهی پارک ملی گلستان است. در جمعیت پستاندارانِ علفخوار و از جمله گوزن‌ها نیازمندی‌های فیزیکی و زیستی جانور همانند پوشش گیاهی، پناه، آب، غذا و نیز مواردی از جمله نسبت‌های و...
تغییر اقلیم به دلیل اینکه جنبه هاي مختلف زیستی گونه ها را تحت تأثیر قرار می دهد به یک نگرانی عمده براي مدیریت و حفاظت از تنوع زیستی تبدیل شده است. به دلیل پیچیدگی های موجود در اکوسیستم ها و تغییرات اقلیمی، برای شناخت و درك تأثیر تغییرات اقلیمی بر آشیان بالقوه گونه ها و نیز ارزیابی استراتژيهاي سازگاري با این تغییرات، از مدلهاي پراکنش گونه اي استفاده می شود. استفاده از این مدلها و...
یکی از راه‌های جلوگیری از افزایش روزافزون دی اکسیدکربن به عنوان یکی از مهم ترین گازهای گلخانه ای، ترسیب کربن است که توسط اقیانوس‌ها و خشکی‌ها انجام میشود. مناطق حفاظت شده نقش مهمی در جهت کاهش گاز دی اکسید کربن ایفا می کنند. در سطح جهان، 5/15 میلیون کیلومتر مربع از زمین در حال حاضر به عنوان مناطق حفاظت شده شناسایی شده است که بسیاری از خدمات اکوسیستمی از جمله کاهش تغییرات آب و ه و...
امروزه بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه ، از گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می کنند و در تلاش هستند با شناسایی قابلیت های توسعه ی گردشگری مناطق و رفع موانع آن سهم بیشتری از عایدات این بخش را نصیب خود سازند. در این راستا منطقه حفاظت شده پروند و پناهگاه حیات وحش شیراحمد می‌توانند مقاصد مهم گردشگری و پرنده نگری باشند که با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسا و...
در سال‌های گذشته، مرگومیر حیات‌وحش به‌دلیل افزایش راه‌های ترابری و گذر جاده‌ها از درون و پیرامون زیستگاههای حیات‌وحش به یکی از عوامل مهم تهدیدکننده جمعیت‌های آنان تبدیل شده است. جاده آسیایی تهران-مشهد که بخش مهمی از آن از میان و کناره پارک ملی گلستان گذر میکند، از مهمترین جاده‌هایی است که به روش‌های گوناگون همچون تصادفات جاده‌ای و آسانی دسترسی متخلفان شکار و صید، بر مرگ‌و و...
امروزه به دلایل مختلفی تنوع زیستی در معرض خطر قرارگرفته است. برای متوقف کردن آن می توان با با استفاده از فرهنگ، مردم بومی را در امر حفاظت مشارکت داد. برای فهم بهتر این موضوع، با استفاده از روش کتابخانهای به مرور تعدادی از مقالات پرداخته شده است. اگرچه ممکن است بعضی از ارزش های فرهنگی با دانش مدرن تطابق نداشته باشد اما برای حفاظت از طبیعت راهی به جز برقراری ارتباط پایدار با جوام و...
آلودگی پلاستیکی یکی از مشکلات محیطی اصلی و بنیادی در دنیای امروز به شمار می‌آید زیرا تولید پلاستیک های یکبار مصرف باعث شده است تا سازگاری با آنها با دشواری های بیشتری همراه شود. سالانه حداقل ۱۴ میلیون تن پلاستیک به اقیانوس‌ها سرازیر میشود. زباله‌های پلاستیکی درحال‌حاضر فراوان‌ترین نوع زباله در اقیانوس‌ها هستند و ۸۰ درصد از کل زباله‌های دریایی را که از آب‌های سطحی تا رسوبات اعم و...
کاهش تعارضات و خسارات حیات‌وحش ازجنبه‌های مهم مدیریت آنها است. گونه های مختلف حیات وحش برای تامین نیازهای حیاتی خودشان به دلیل رقابت بر سر منابع غذایی و اشغال زیستگاه ها با انسان ها در تعارض هستند. با توجه به جایگاه و اهمیت پارک ملی خجیر، پژوهش حاضر به منظور تدوین برنامه مدیریت استراتژیک گونه تشی در پارک ملی خجیر به منظور حفاظت و کاهش تعارضات این گونه انجام شد. در برنامه و...
امروزه فواید مناطق حفاظت شده برای مردم و جوامع محلی در سراسر دنیا بر کسی پوشیده نیست. استفاده مردم از منابع این زیستگاههای طبیعی، بهبود معیشت و رونق گردشگری فوایدی هستند که مناطق حفاظت شده بجز حفاظت از گونههای جانوری، برای بشر به همراه دارند. اما گاهی استفاده بیش از حد انسان از طبیعت و یا خصوصیات رفتاری و اکولوژیکی گونه‌ها به نحوی است که بین انسان و حیات وحش ساکن این مناطق بر و...
یکی از رویکردهای نوین در حفاظت از تنوع زیستی توسعه و گسترش حفاظت خصوصی در کنار سایر روش های حفاظتی(همچون حفاظت مشارکتی) است. امروزه در اقصی نقاط جهان ده‌ها هزار پهنه حفاظت شده با عناوین مختلف وجود دارد، اما همچنان که مناطق تحت حفاظت جوامع بومی- محلی تا همین اواخر ناشناخته باقی مانده بودند، اهمیت مناطق حفاظت شده خصوصی نیز کماکان تا حد زیادی مغفول مانده و به چشم نیامده است. به هم و...
حفاظت از لاک پشت‌های پوزه عقابی (Eretmochelys imbricata) یک نگرانی مهم جهانی است که نیازمند توجه است. طی دو دهه گذشته، سایت های هچری با هدف کاهش مرگ و میر و افزایش تعداد نوزادان در خلیج فارس راه اندازی شده‌اند. در این مطالعه، از مجموع 415 آشیانه، 216 تا در محل اصلی خود (درجا) نظارت شدند و باقی آشیانه‌ها به دلیل وجود شکارچیان طبیعی، توسعه سواحل، فشار اکوتوریسم و امواج دریا به م و...
امروزه افزایش دسترسی مرتبط با توسعه زیرساخت‌ها، مانند جاده‌ها و عبور آنها از درون زیستگاههای حیات‌وحش، از عوامل اصلی افزایش شکار غیرمجاز و تهدید جمعیت‌های آنها به شمار می‌رود. ازاین‌رو درک بهینه از توزیع فضایی تخلفات شکار غیرمجاز در ارتباط با جاده‌های دسترسی، میتواند متخصصان حفاظت از محیط‌زیست را برای شناسایی مکان‌ها حساس کمک نماید. بزرگراه آسیایی تهران - مشهد به همراه جاده و...
حدود 20 هزار سال قبل انسان ها تلاش خود را در زمینه اهلی کردن گرگ ها شروع کردند. اکنون تخمین زده میشود که نزدیک به یک میلیارد سگ وجود داشته باشد. به دلیل ارتباط نزدیک سگ ها با انسان و توانایی آنها در سازگاری با سطح وسیعی از سیستم اجتماعی، باعث شده است آنها بیشترین جمعیت گوشتخوران را دارا باشند. افزایش جمعیت سگ ها، مدیریت و حفاظت حیات وحش را با مشکل روبه رو میکند. بسیاری از سگ ها و...
استقرار تصفیه خانه های فاضلاب و مراکز مدیریت پسماند مشمول ضوابط محیط زیستی استقرار واحدهای خدماتی است. مطابق ضوابطی که تاکنون اعمال شده، واحدهای یاد شده نمی توانند در هیچکدام از مناطق چهارگانه محیط زیستی مستقر شوند. طبق آخرین ویرایشی نیز که بر اساس قانون هوای پاک صورت گرفته، این ممنوعیت همچنان وجود دارد. این در حالی است که در غالب مناطق چهارگانه ایران، مراکز سکونتگاهی متعدد با و...
لکه‌های داغ تنوع زیستی، مناطق با اولویت بالای حفاظت در سطح جهانی به دلیل داشتن گونههای بیشتر هستند و متعاقب آن، گسترش مناطق تحت حفاظت یا ایجاد مناطق جدید باید متناسب با این لکه‌های داغ صورت گیرد. این مطالعه با هدف بررسی میزان هم‌پوشی مناطق تحت حفاظت در محدوده ایران با لکه‌های داغ تنوع زیستی قفقاز و ایرانو-آناتولی انجام گرفت. میزان هم‌پوشی مناطق تحت حفاظت در ایران به تفکیک منا و...
برای سال‌های متمادی، مناطق حفاظت‌شده به عنوان ابزار مهمی برای حفظ طبیعت بوده‌اند. اخیراً، جنبه های اجتماعی نیز از طریق معرفی رویکرد خدمات اکوسیستم به مدیریت مناطق حفاظت شده معرفی شده است. چارچوب خدمات اکوسیستم پتانسیل زیادی برای کمک به سیاست گذاران و متخصصان برای شناسایی، حفاظت و اولویت بندی مناطق جهت حفاظت از تنوع زیستی در مناظر تحت سیطره انسان دارد. علاقه به خدمات اکوسیستمی د و...
پارک ملی گلستان یکی از مهمترین زیستگاههای حیات‌وحش در ایران و از قدیمی‌ترین پارکهای ملی کشورمان است. یکی از شاخص‌ترین خانواده‌های جانوری در این پارک گاوسانان هستند، گاوسانان بزرگترين خانواده از راسته زوج‌سمان است که سه گونه از این خانواده شامل کل و بز، قوچ و میش و آهوی ایرانی در این پارک ملی زیست می‌کنند. این مقاله مروری بر ویژگی‌های زیستی و زیستگاهی آنها دارد و در انتها با و...
از آنجایی‌که در دنیای امروز مردم به شدت برای حمل‌ونقل به خودروها متکی شده‌اند، جاده‌ها افزایش یافته‌اند. این شبکه بزرگ جاده‌ها به‌طور چشمگیری مناظر را تغییر داده و میتواند اثرات مخربی بر حیات وحش بگذارد. جاده ها علاوه بر خطر مرگومیر، می‌توانند یکی از منابع آلودگی محیط زیست باشند. مطالعه اثرات زیست محیطی جاده‌ها یکی از حوزه‌های مهم مطالعات علوم زیست محیطی است، زیرا تأثیر جاد و...
مناطق حفاظت شده نقش مهمی در حفاظت تنوع زیستی و گردشگری دارند. تلاش های قابل توجهی در راستای افزایش میزان اراضی حفاظت شده صورت گرفته است. مشکل افزایش مناطق حفاظت شده عمومی این است که دولت ها و سایر نهادها در تامین منابع لازم برای مدیریت موثر با مشکل مواجه هستند. بر این اساس، مدیران باید تا حد امکان کارآمد باشند اما فقدان روش های مقایسه ای، امکان ارزیابی کارایی را دشوار می کند. و...
ردپای اکولوژیکی انسان یکی از مولفه های جدی موثر در تعادل های اکوسیستمی و امکان بقای گونه های زیستی است. بخش چشمگیری از ردپای اکولوژیکی انسان به ساختمان ها اختصاص دارد. یکی از مصالح اصلی مصرفی در طرح های عمرانی، سیمان است که حداقل از دو مسیر در چرخه های کربن، آب و انرژی اثرگذار است و در میزان ردپای اکولوژیکی انسان نقش آفرینی می کند. طول عمر ساختمان ها یکی از مولفه های موثر در می و...
پارك ملي و منطقه حفاظت شده ساريگل در استان خراسان شمالی و در شمال شرقي ايران قرار دارد. این پارک علی رغم توان های بالای توسعه نقش ملموسی در اقتصاد مردم مجاور خود ندارد به همین دلیل مردم مجاور این پارک ارتباط مناسبی با آن ندارند توجه به پتانسیل های گردشگری این پارک می تواند در زمینه آشتی انسان و طبیعت در این منطقه موثر باشد. در اين پژوهش كه با هدف شناسايي پتانسيل هاي گردشگری اي و...
امروزه به دلیل کمبود منابع و کاهش سوخت‌های فسیلی واز طرفی به خاطر افزایش چشمگیر تقاضا برای انرژی برق، جوامع بشری به دنبال راهی برای دستیابی به روش‌های نوین برای تولید برق هستند. فاضلاب به عنوان یکی از منابع آب، انرژی و مواد مغذی کود‌دهنده گیاهان شناخته شده است. با این وجود، فن‌آوری‌های فعلی تصفیه فاضلاب عمدتاً به دلیل مصرف بالای انرژی و هزینه بر بودن برای تبدیل و بازیافت فاضل و...
امروزه گردشگری و طبیعت گردی یکی از مهم ترین و بهترین و اساسی ترین اقدامات برای هر کشوری است که نگاهی روبه آینده دارد، هم چنین با توجه به آمارها، صنعت گردشگری و توریسم بعنوان یکی از چند صنعت درآمدزا در دنیا می باشد که جایگاه آن مخصوصا در کشورهای توسعه یافته به دلیلی مانند جذب منابع مالی، گسترش روابط و هم چنین عدم آلایندگی و مهمتر از همه اینکه تزریق نشاط اجتماعی به جامعه دارد بسی و...
رتبه‌بندی بر اساس توان گردشگری در توسعه گردشگری اهمیت دارد. استان کرمان بیشترین تعداد جاذبه را در فهرست جاذبه‌های میراث جهانی یونسکو در ایران دارد و پهناورترین استان کشور بوده و 15 منطقه حفاظت شده دارد. بیشتر مناطق این استان دارای سیمای بیابانی و کوهستانی است. هدف این مطالعه تعیین توان گردشگری مناطق حفاظت شده استان از طریق رتبه‌بندی براساس جاذبه‌های طبیعی بود. جاذبه‌های طبیعی م و...
چکیده مقدمه و هدف: استفاده خردمندانه از طبیعت به شکل توسعۀ اکوتوریسم در مناطق ممتاز کشور از نظر تنوع اقلیمی و غنای تنوع زیستی عامل ارزشمندی است که در درازمدت به استفاده پایدار از منابع طبیعی، افزایش دانش زیست محیطی ساکنین و نیز ارتقای کیفیت زندگی مردم ساکن در همان منطقه به دلیل توسعه منابع درآمد جدید خواهد انجامید. پرنده‌نگری در شمار موارد بسیار پرجاذبۀ اکوتوریسم است. روش ک و...
روش های اولویت بندی زیستگاه ها به منظور مدیریت زیستگاه ها و حفاظت از گونه ها حائز اهمیت می باشند.. در این مطالعه، اولویت بندی زیستگاه بر اساس شاخص ارزش زیستگاه (HV) انجام شده و با توجه به حضور و فراوانی گونه ها در هر زیستگاه، طبقات تهدید و ارجحیت زیستگاهی تعیین می شود. برای محاسبه شاخص (HV)، پس از مشخص نمودن زیستگاه ها ، تعیین گونه ها در هر زیستگاه و طبقات تهدید و ترجیح زیستگ و...
خرس سیاه آسیایی در ایران و جهان تحت حفاظت است و در فهرست قرمز IUCN قرار دارد. خرس سیاه آسیایی در قسمت جنوب شرقی ایران در سیستان و بلوچستان زندگی می کند و در شهرهای نیکشهر، ایرانشهر، چابهار وجود دارد. عوامل زیادی زندگی این گونه را تهدید می کند که با شناخت این عوامل می توان این تهدیدها را از بین برد یا کاهش داد. نخستین قدم برای شناخت این عوامل شناخت تهدید ها است. این تهدیدها شامل و...
بهره برداری بی رویه و تغییر کاربری اراضی سبب شده است تنها صنوبر جنگلی شمال ایران در لیست گونه های در خطر انقراض سازمان جهانی حفاظت قرار گیرد. در این تحقیق سه پارک جنگلی آستانه اشرفیه، پارک جنگلی نور و پارک جنگلی کردکوی انتخاب و پارامترهای ژنتیک جمعیت آن با سه رویشگاه مدیریت نشده رشت، جویبار و گالیکش با استفاده از 14 نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که د و...
انواع زمامداری در مناطق تحت حفاظت می تواند به چهار صورت دولتی، مشارکتی، خصوصی و یا حکمرانی افراد بومی و جوامع محلی باشد. بنابراین تکمیل شبکه های حفاظتی از طریق افزایش سطح مناطق با حکمرانی به غیر از زمامداری دولتی امکان پذیر است. یکی از انواع این مناطق، محدوده هایی با زمامداری خصوصی هستند که در ایران با نام قرق های اختصاصی شناخته می شوند. به منظور دستیابی به هدف این مطالعه که مش و...
افراد شاغل در شغلهای مرتبط با محیط بانی دارای وظایف متنوعی در محیط‌های مختلف طبیعی و انسانی هستند که مخاطرات شغلی متنوع و گاها پیامدهای جدی مانند مرگ و نقص عضو را برای آنها به دنبال دارد. روش‌های مختلفی برای ارزیابی ریسک خطرات شغلی وجود دارد. در این مطالعه سعی گردید تا برای اولین بار در ایران خطرات شغلهای محیط بانی با روشی سیستماتیک شناسایی و اقدامات کنترلی جهت کاهش ریسک م و...
حق ارتفاق حفاظت ابزاری ضروری برای حفظ اراضی خصوصی است و پتانسیل بالایی برای افزایش زیستگاه حیات وحش و تنوع زیستی دارد. حفاظت از زمین های خصوصی در ایالات متحده احتمالا در سال های آینده افزایش خواهد یافت چرا که جو بایدن فرمان اجرایی شماره 14008 را در 27 ژانویه 2021 با هدف حفاظت از حداقل 30 درصد از زمین ها و آب های ایالات متحده تا سال 2030 صادر کرد (دفتر اجرایی رئیس جمهور 2021). و...
غالب برنامه ریزان و مجریان بر این باورند که توجه به معیارهای محیط زیستی درباره تنوع زیستی، عاملی بازدارنده و سلبی در مسیر توسعه است. فارغ از اینکه خلاف تصور رایج، «توسعه» و «محیط زیست» مفاهیم پرابهامی هستند و خطا در شناخت و آموزش آنها یکی از علت های مهم در پدید آمدن پیش فرض تقابل توسعه و محیط زیست است، مرور فعالیت های مختلف صنعتی، پزشکی، کشاورزی و ... نشان می دهد که تنوع زیستی و...
محیط زیست انسان یعنی مکان وفضایی که انسان ها در آن زندگی می کنند ولی بعضی از مناطق طبیعی هستند که به دلیل نبودن آب ومراتع طبیعی و......که در اصطلاح به آنها زمین های بایر گفته میشود، قابلیت اینکه انسان ها در آن مناطق زندگی کنند را دارا نیستند .حال انسان ها با دخالت در این مناطق واحیای این زمین ها می تواند امکان حیات وزندگی را در این مناطق فراهم کند وبا آباد کردن این مناطق حق مال و...
ریزگردها یکی از پدیده‌های جوی است که آثار و پیامدهای محیط‌زیستی، اقتصادی، اجتماعی و انسانی نامطلوبی برجای می‌گذارد. خشک شدن تالاب گاوخونی نیز یکی از عوامل افزایش ریزگردها می‌باشد. پژوهش حاضر به بررسی خسارت‌های اقتصادی ریزگردها بر بخش‌های نظیر کشاورزی، سرمایه‌گذاری، تصادفات و افزایش مصرف آب پرداخته است. شهر ورزنه به‌عنوان مهمترین شهری است که از تالاب گاوخونی بهره‌مند میشود. ای و...
تاسیس پارک های ملی در واقع تغییر وضعیت حقوقی یک منطقه است که علاوه بر قوانین عام یک کشور باید تابع قوانین، مقررات و استانداردهای خاصی نیز باشد. مجموعه این قوانین و مقررات در واقع نظام حقوقی پارک های ملی را تشکیل می دهند. نظامی حقوقی که علاوه بر تعیین مالکیت این مناطق و مشخص کردن متولیان اداره آن، روابط مناطق با جوامع محلی و نحوه حضور شهروندان در آن، بهره-برداری از منابع، صید و و...
منطقه حفاظت شده سرخ آباد زنجان یکی از زیستگاه های خرس قهوه ای در کشور بوده که دارای اکوسیستم های کوهستانی ، دشتی و رودخانه ای است . هدف از این مطالعه تعیین رژیم غذایی با آنالیز سرگین این گونه برای دو فصل بهار و تابستان است. مهمترین مواد غذایی مصرف شده از نظر درصد فراوانی در فصل بهار یونجه (50%) و مواد علفی ناشناخته (50%) ، از نظر درصد وزنی گندمیان (56/45%) و در فصل تابستان از و...
پارک ملی گلستان منطقه‌ای تحت حفاظت در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی است. این منطقه قدیمی‌ترین پارک ملی ثبت شده در کشور ایران و پناه‌گاهی کم‌نظیر برای حیات وحش است که از سوی یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره نیز در میراث جهانی یونسکو در سال 1354 به ثبت رسیده است. طبیعت این پارک بسیار متنوع بوده و به این دلیل، از تنوع گونه‌ای بالایی برخوردار است. این پارک هم‌اکنون زی و...
منطقه تحت حفاظت شامل یک منطقه جغرافیایی تعیین شده و به خوبی شناسایی شده به منظور مدیریت زیستگاهها و تنوع زیستی با ابزار قانون‌مند و با در نظر گرفتن خدمات اکوسیستمی و دیگر ارزش‌های موجود است. این مطالعه به صورت مروری چالش‌های مناطق تحت حفاظت در جهان و ایران را برای حفاظت از تنوع زیستی بررسی میکند. برای حفاظت موثر از تنوع زیستی، حداقل مساحت مناطق حفاظت شده در خشکی‌ها، 17 درصد و و...
سگ به عنوان فراوان‌ترین گوشت‌خوار روی زمین مشکلاتی را برای انسان و حیات‌وحش به وجود آورده است. سگ ولگرد به هر نوع سگی گفته میشود که فارغ از بلاصاحب یا صاحب‌دار بودن، کنترلی بر رفتار آن وجود نداشته باشد. مشکلاتی که سگ‌ها برای حیات‌وحش به وجود می‌‌آورند شامل: شکار مستقیم، دورگه‌سازی، ایجاد رفتارهای ترس مابانه، رقابت برای منابع و انتقال بیماری‌‌ها است که می‌توانند گونههای جانوری و...
يكي از مهمترين عوامل بروز از هم گسيختگي و تخریب زيستگاه های طبيعي گسترش روز افزون جاده ها هستند. هدف از پژوهش حاضر کمی نمودن از هم گسیختگی و تخریب سیمای سرزمین در دو حالت قبل و پس از احداث آزاد راه اصفهان- شیراز است در این مطالعه اثرات بوم شناختی آزاد راه بر پوشش جنگلی، مرتعی، مناطق حفاظت شده مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، اثر احداث آزاد راه از طریق يك بـافر ۱۰۰۰ م و...
شاخص های تشابه گونه ای در مناطق حفاظتی هر کشور میتواند در مدیریت بهینه و حفاظت از اکوسیستم ها حائز اهمیت باشد. در این تحقیق، اطلاعات کافی در مورد کلیه گونه های گیاهی و جانوری منطقه حفاظت شده اشترانکوه و منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش سفیدکوه ازنا در استان لرستان تهیه و گروه های مختلف تاکسونومیک دو منطقه تفکیک و تعداد گونه های مربوط به هر کدام از گروه های تاکسونومیک تعیین شد و...
هدف پژوهش حاضر، شناسایی شایستگی‌های پایۀ مفسران طبیعت برای آموزش محیط‌زیستی بوم‌گردشگران با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی بود. مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر را محیط‌بانان مناطق تحت حفاظت کشور، کارشناسان آموزش سازمان حفاظت محیط‌زیست و اعضای هیئت علمی متخصص در حوزه‌های مختلف علوم محیطی با علاقه‌ی مشترک پژوهشی بوم‌گردشگری (اکوتوریسم) تشکیل دادند. جهت نمونه‌گیری هدفمند از روش گلوله‌بر و...
درحالی‌که مردم بومی، حدود 5 درصد مردم جهان را تشکیل می‌دهند، ولی تقریباً از یک‌چهارم سطح زمین استفاده کرده و 11 درصد از جنگل‌ها را مدیریت می‌کنند. در نتیجه، بیش‌ازپیش ضرورت توجه به انواع دانش‌ها و تفکیک و تفاوت قائل‌شدن میان آنها، برای مدیریت مناطق حمایتی محرز می‌گردد. این مقاله با رویکرد تحلیلی، به مقایسه دانش‌های بومی، سنتی، محلی، داخلی و مدرن پرداخته و بیان می‌دارد که این دا و...
اکوسیستم‌های رودخانه‌ای شریان‌های حیاتی زمین هستند، اما عواملی مانند تخلیة فاضلاب، تصرف حریم رودخانه‌ها، سدسازی، بهره‌برداری از مصالح شن و ماسه از حریم و بستر رودخانه‌ها و تأمین نشدن حقابة زيست‌محيطي، برخی از مهمترین عوامل تهدید آنها هستند. این پژوهش با هدف ارزیابی وضعیت آلودگی مهمترین رودخانه های حفاظت‌شدة کشور شامل کرج، هراز، لار، تجن، چالوس، سردابرود، به‌عنوان زیستگاههای م و...
ﭘﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات پوشش گیاهی ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در برنامهریزی و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ محیط‌زیست دارد روش‌های ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي آﺷﮑﺎرﺳﺎزي ﺗﻐﯿﯿﺮات ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﯾﺮ ماهواره‌ای وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻫﺮﯾﮏ داراي ﻣﺰاﯾﺎ و محدودیت‌هایی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﯾﮑﯽ از روش‌های ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺳﺘﻔﺎده از شاخص‌های ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎهی مبتنی بر فنون سنجش از دور است، لذا اﺳﺘﻔﺎده از داده‌های ماهواره‌ای اﻣﮑﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺴﺘﺮده ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ را فراهم می‌سازد. و...
حرا (Avicennia marina) یکی از انواع گیاهان مانگرو هالوفیتی منحصر به فرد است که جنگل های ساحلی (مانگال) را در نواحی جزرومدی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری تشکیل می دهد. خدمات اکوسیستمی به مزایایی اطلاق میشود که انسان از اکوسیستم‌ها به دست می‌آورد، تهیه دارو از جنگل حرا و طب سنتی یکی از خدمات فرهنگی جنگل‌های مانگرو ست. این مطالعه با هدف بررسی خواص دارویی جنگل‌های مانگرو در جوامع و...
تغییر پوشش سرزمین، به عنوان یک عامل مهم در تغییر جهانی، موضوعی است که اخیراً در حوزه مدلسازی آینده‌نگر مورد توجه قرار گرفته است. رویکردها و بسته‌های نرم‌افزاری زیادی برای مدلسازی تغییرات پوشش سرزمین وجود دارد، بسیاری از آن ها رویکردهای تجربی مبتنی بر تغییرات پوشش سرزمین در گذشته هستند. نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات تالاب شور گلپایگان در یک دوره زمانی 46 ساله (2018-1972) نش و...
تغییرات بستر رودخانه، فرسایش و رسوب‌گذاری فرایندهای طبیعی رودخانه هستند که هر کدام به نوبه خود باعث تخریب زمین‌های اراضی و خسارات بسیار زیادی به تاسیسات انسانی می‌گردند. در پژوهش حاضر جهت تحلیل میزان تغییرات مورفولوژیکی بستر رودخانه بالیخلی‌چای از مدل اتومای سلولی استفاده شد. هم‌چنین جهت برآورد احتمال وقوع سیلاب از نرم‌افزار Hyfran استفاده گردید. مدل اتومای سلولی یک مدل تکامل ی و...